Menu Zamknij

Słownik pojęć wolnomularskich

Adopcja – akt, którym loża przyjmuje pod opiekę syna wolnomularza zapewniając mu środki na naukę; także akt przyznania zaopatrzenia materialnego wolnomularzom w wieku emerytalnym

afiliacja – kierowanie regularnego wolnomularza przez jego lożę macierzystą do innej loży tego samego stopnia, ale niekoniecznie tego samego rytu, pod warunkiem, że obie loże wymieniły z sobą poręczycieli przyjaźni w celu zacieśnienia stosunków; afiliacja może też nastąpić miedzy dwiema lożami (tych samych stopni), które nie tracą przez to ani swojej nazwy, ani praw

akacja — symbol dążenia wolnomularzy do światła (drzewo akacji jest wyjątkowo trwałe, liście zwijają się na noc i rozwijają w słońcu); składana na grobie gałązka akacji jest oznaką nieśmiertelności

aklamacja – nazwa aprobujących okrzyków, które towarzyszą oklaskom (w rycie szkockim: „Hurra!”, w rycie Misraim trzykrotne „Alleluja!”)

alfabet wolnomularski – pismo kryptograficzne używane niegdyś w korespondencji dla zatajenia jej treści przed światowymi; znaki alfabetu, zwane także hieroglifami, są różne w zależności od stopnia wtajemniczenia członków zakonu

Architekt – urzędnik loży czuwający nad jej mieniem; do zajęć Architekta należało m.in. sporządzanie inwentarza

bankiet – wspólny posiłek spożywany początkowo w czasie każdego posiedzenia; następnie – zwyczajowo – dwa razy rocznie (z okazji letniego i zimowego przesilenia dnia z nocą); posiłek zakonny spożywają wolnomularze we własnym gronie; na tzw. agapy lub posiłki rodzinne zapraszają krewnych i przyjaciół (mężczyzn i kobiety), aby jednak światowi nie orientowali się, kto jaki stopień wtajemniczenia posiada, Uczniowie i Czeladnicy zakładają szarfy Mistrzów

„bracia trzech punktów” – określenie nadawane wolnomularzom przez ich przeciwników

Brat Straszny lub Ekspert – członek loży przygotowujący adepta do poszczególnych stopni wtajemniczenia (np. już sam sposób wchodzenia Ucznia do loży był ściśle określony rytuałem: pochylony do przodu Uczeń stawia odpowiednią ilość kroków, po każdym zarysowując stopą na ziemi kształt trójkąta; potem wita obecnych gestem wystudiowanym); atrybutem władzy Wielkiego Eksperta są miecz, linia i oko, wyhaftowane na szarfie

cegła – moneta; wrzucanie cegieł do Worka Wdowy oznacza składanie datku na cele dobroczynne

chrzest wolnomularski – uroczyste przyrzeczenie, jakie składa mason, który został ojcem, że będzie wychowywał syna zgodnie z zasadami zakonu; dla dziecka wybiera się też ojca chrzestnego spośród członków loży

cyrkiel – symbol umiarkowania i rozsądku, sojuszu wiedzy z inteligencją

Czcigodny – przewodniczący loży (w niektórych rytach: Mistrz Katedry)

Czeladnik – drugi stopień wtajemniczenia, otrzymywany co najmniej po 8 miesiącach pracy w stopniu Ucznia

delegat – brat w stopniu Mistrza, wybierany przez wszystkich członków loży (także przez Uczniów i Czeladników) jako jej przedstawiciel na doroczne zebranie Wielkiej Loży macierzystej

delta – świetlisty trójkąt symbolizujący wiedzę, która oświeca umysły ludzkie; oko narysowane w środku trójkąta oznacza mądrość, która widzi i przewiduje; deltę umieszcza się na wschodzie loży ponad miejscem, gdzie zasiada Czcigodny

deska rysunkowa – list, często pisany alfabetem wolnomularskim; nazwą tą określa się nieraz arkusz papieru