CENA WOJNY

Izrael od początku wojny zaatakował ponad 17 tysięcy celów w Strefie Gazy, poinformował kontradmirał Daniel Hagari, rzecznik Sił Zbrojnych Izraela (IDF). W ramach przygotowań do następnego etapu walki, 162. dywizja pancerna i oddział piechoty Giwati weszły wczesnym rankiem 26 października do północnej Gazy. Zniszczyły infrastrukturę Hamasu, stanowiska przeciwpancerne i zdemontowały ładunki wybuchowe, po czym wycofały się do Izraela.

Zwolniono cztery z 224 osób uprowadzonych podczas masakry w „czarną sobotę” - 7 października. Wolność odzyskały matka i córka, obywatelki USA, z którymi po powrocie do Izraela rozmawiał prezydent USA Joe Biden, oraz dwie mieszkanki (79 lat i 85 lat) kibucu Nir Oz. Harnaś nadal więzi 30 dzieci. Jedno z nich to czteroletnia dziewczynka, której oboje rodzice zostali zamordowani 7 października. W ataku Hamasu na Izrael straciło życie 68 dzieci.

USA, Katar i Egipt starają się doprowadzić do uwolnienia części zakładników w zamian za znaczną pomoc humanitarną dla ludności palestyńskiej. Izrael nie sprzeciwia się jednostkowemu uwolnieniu, ale jest za powrotem do domu wszystkich, niezależnie od religii, płci czy wieku. Stoi na stanowisku, że nie można dzielić uprowadzonych na tych, którzy mają podwójne obywatelstwo, więc zostaną zwolnieni, i na tych, którzy go nie mają, więc pozostaną w Gazie żywymi tarczami.

Dla rządu Binjamina Netanjahu priorytetem jest całkowite zniszczenie Hamasu, mimo że przybierają na sile głosy domagające się uwolnienia zakładników przed ofensywą Izraela na terenie Gazy. Nie mniej ważne jest odnalezienie kilkudziesięciu osób zaginionych, prawdopodobnie uwięzionych przez palestyńskich cywilów, którzy weszli do Izraela wraz z oddziałami Hamasu. Są trzymani dla okupu (według zeznań pojmanego terrorysty, Harnaś obiecał mieszkanie i 10 tys. dolarów każdemu, kto przyprowadzi zakładnika). Część z zaginionych to zamordowani, których jeszcze nie zidentyfikowano. Szczególnie trudno przypisać nazwiska do ciał pracowników zagranicznych, w większości Tajlandczyków. Dostęp do ich materiału genetycznego jest niezwykle utrudniony. Doktor Chen Kugel, dyrektor Instytutu Medycyny Sądowej, w wywiadzie dla „Walla” stwierdził, że po ofiarach „czasem zostaje tylko popiół i kości”. - Wczoraj przywieźli jeden worek, jakby to było jedno ciało, a znaleźliśmy w nim szczątki pięciu osób - powiedział dr Kugel. I dodał: - Nigdy wcześniej nie spotkałem się z takim okrucieństwem.

Aby wzmocnić poczucie bezpieczeństwa Izraelczyków i podbudować patriotyzm, w mediach coraz mniej jest relacji o ofiarach „czarnej soboty”, a coraz więcej opowieści o dokonanych podczas niej bohaterskich czynach, w tym o postawie oddziałów samoobrony kitat konenut, które nie dopuściły do masakry swoich bliskich i sąsiadów. Mnóstwo pozytywnych świadectw ma na celu umocnienie wiary w zwycięstwo, siłę i skuteczność izraelskiego wojska w dalszej walce.

Po pierwszym etapie oczyszczania izraelskiego terytorium z terrorystów, ewakuacji przygranicznych osiedli izraelskich i palestyńskiej ludności, IDF gotowe są na przeniesienie walki na terytorium wroga i na masową ofensywę. Żołnierze chcą walczyć. Część wyższych urzędników byłego establishmentu obronnego uważa jednak, że pospieszne wejście do Gazy dużych sił byłoby błędem. Z Hamasem można się uporać z powietrza lub dzięki presji ekonomicznej. „Wejście do Gazy, która według planu irańskiego jest pułapką, może okazać się zagrożeniem dla istnienia Izraela” - twierdzi na łamach gazety „Haaretz” Dawid Eikanan ivry, były dowódca izraelskich sił powietrznych.

Izrael w trakcie operacji zbrojnych i podczas żałoby narodowej musi stawić czoła również kryzysowi gospodarczemu. Już odczuwa się recesję gospodarki, pogłębienie inflacji i wzrost bezrobocia. Postępujący spadek kursu szekla wpłynął na podwyżki wielu artykułów. Bank Izraela stara się ustabilizować kurs wymiany szekla poprzez wprowadzenie do gospodarki około 30 z prawie 200 miliardów dolarów rezerw walutowych przeznaczonych na sytuacje kryzysowe.

Rudiger Roth, dyrektor działu analiz w Dunn & Bradstreet, w wywiadzie dla „Mąko” oszacował, że rzeczywisty koszt wojny wynosi około 4 miliardów szekli tygodniowo (ok. 4 miliardów złotych). Dodając do tego straty związane z zastojem w turystyce, z odszkodowaniami, wypłatami dla rezerwistów, kosztami zamknięcia gospodarki - miesiąc wojny może kosztować około 16 miliardów szekli, a gospodarka Izraela jest już osłabiona walką z wysoką inflacją i stopą procentową Banku Izraelskiego na poziomie 4,75 proc., najwyższą od 17 lat.

Z badania przeprowadzonego przez Urząd ds. Innowacji i Instytut SNPI wynika, że 80 proc, firm IT, które weszły w wojnę w trakcie znacznego spowolnienia działalności spowodowanej wielomiesięczną walką o demokrację, odczuwa problemy z funkcjonowaniem z powodu rekrutacji pracowników do oddziałów IDF w ramach mobilizacji rezerwistów. Ponad 40 proc, firm działających od lat zgłosiło opóźnienia umów inwestycyjnych, a jeszcze większej liczbie firm nowych (60 proc.) grozi zamknięcie ze względu na brak finansów. Większość wydatków rząd przeznacza na potrzeby wojska, odbudowę zniszczonych miast i miasteczek oraz na setki tysięcy ewakuowanych mieszkańców.

Każdego dnia wojna powoduje coraz większy spadek dochodów przedsiębiorstw. Jeśli rząd nie podejmie szybko odpowiednich kroków, za kilka miesięcy Izrael znajdzie się w głębokiej recesji, która spowoduje masowe upadki firm i pauperyzację społeczeństwa. W szczególnie w trudnej sytuacji są sektor konsumpcji (brakuje dostaw i nie ma klientów) oraz rolnictwo. „Boimy się o naszą przyszłość. Jesteśmy na skraju bankructwa, a ze strony rządu nikt nam nie pomaga” -twierdzą rolnicy z północy i południa kraju, stanowiących spichlerz Izraela. Nie mają pracowników z powodu działań wojennych, ewakuacji mieszkańców i masowego opuszczenia Izraela przez cudzoziemskich robotników. Z 7 tys. tajlandzkich pracowników z regionu graniczącego z Gazą, pozostało jedynie 500. Na pomoc rolnikom wyruszyli ochotnicy, którzy zebrali już setki ton plonów. Istnieje jednak uzasadniona obawa, że to nie wystarczy, żeby poradzono sobie z całością zbiorów. Ministerstwo rolnictwa próbuje rekrutować robotników zagranicznych i każdemu obiecuje dodatek 2000 szekli miesięcznie. Na razie jednak nie ma zbyt wielu chętnych, dlatego planowane jest zatrudnienie bezrobotnych Izraelczyków, których ciągle przybywa. Era niskiego bezrobocia, która trwała około dwóch lat, dobiega bowiem końca.

Śmiertelny cios otrzymało wiele firm związanych z turystyką. Na terenach, gdzie toczą się walki, nie ma mowy o turystach - ani lokalnych, ani zagranicznych. Nawet biznesmeni związani z izraelskim firmami rezygnują z przyjazdu do Tel Awiwu. Wyjazd do Izraela odradzany jest przez większość państw świata. Ponad 40 linii lotniczych całkowicie zawiesiło loty do Izraela, a liczba pasażerów przypomina czasy pandemii. Tylko około dziesięciu firm lotniczych, w tym trzy izraelskie, ląduje i startuje z Tel Awiwu. Zła passa dla turystyki nie skończy się wraz z wojną - podróż do Izraela będzie utrudniona ze względu na wysokie koszty przylotu, bo potencjalne zagrożenie wojną wymusi wyższe składki ubezpieczeniowe.

***

W Strefie Gazy otworzyły się wrota piekieł. W nocy z piątku na sobotę Izrael dokonał najbardziej zmasowanych uderzeń z powietrza od początku obecnego konfliktu. Wzięło w nich udział około 100 samolotów. W mroczne niebo wzbiły się ogromne płomienie i chmury dymu. Czołgi i oddziały państwa żydowskiego weszły do północnej części enklawy i toczą zacięte walki z Hamasem. Strefa Gazy została odcięta od świata. Nie działają telefony komórkowe i internet. Cywile giną lub doznają niewysłowionych cierpień. Nadciąga katastrofa humanitarna. Narasta niebezpieczeństwo rozlania się się wojny na cały Bliski Wschód. Potężne siły Stanów Zjednoczonych gotowe są do interwencji.

Opracował: Aron Kohn - Hajfa, Izrael